Dantza

Lana, arrakasta, balioa edo estatusa bezalako kontzeptuekin lotzen dugu. Garrantzitsua edo ezinbestekoa izatearen sentsazioa liluragarria da; baina hain arrakastatsua bazara, zergatik jarraitzen duzu astean 40 ordutik gora lanean?

LANAk denok harrapatuta gaituen lan-kultura obsesiboa islatuko du, txikitatik eta ia heriotzaraino irauten duen tranpa.

OSA+MUJIKAren iraupen luzeko bosgarren obra da, bost interpretek taularatua.

FITXA ARTISTIKO-TEKNIKOA:

Zuzendaritza: OSA+MUJIKA

Koreografia: Jaiotz Osa

Dantzariak: Rafke Van Houplines + Maddi Ruiz de Loizaga +

Paula Parra + Adrián Bolaños + Jaiotz Osa

Eszenografia+jantziak: Xabier Mujika

Musika: Gartxot Unsain

Argiztapena-diseinua: Isa del Moral

Argiztapena biran: Aitor Etxebarria

Argazkiak: Carlos Ojeda + Mariló Miguez

Bideoa: Renata L. Etanowski

Ekoizpena: OSA+MUJIKA

Elkarrizketa fisikoak mugimendu perfomatikoan.

Damu dugu titulu hau. Damu gara damua proiektu hau martxan jartzeko piperra izatea. Izan ere, norberaren damuak onartzera iristea aitorleku baten anonimotasunean, egunkari baten isiltasunean edo heriotzaren aurrean egiten den zerbait da. Eta gu prest gaude argi eta garbi gure damuak jendearekin partekatzeko eta, agian, hauei gurekin bat egiteko eskatzeko.

 Antzezleak: Iosu Yeregui, Ion Estala, Rev Silver

Ideia, sorkuntza, gidoia, zuzendaritza: Iosu Yeregui, Ion Estala

Koreografia: Paula Quintas eta antzezleak

Zuzendaritza koreografikoa: Paula Quintas

Musika zuzenean, soinu-banda: Rev Silver

Jatorrizko abestia: Iosu Yeregui, Rev Silver

Aholkularitza eszenikoa: Arturo Cobas

Argiak, teknikaria: Elisabeth Hermoso

Jantziak: Iosu Yeregui

Arte orokorra, proiekzioak: Ion Estala.

Ekoizpen exekutiboa, banaketa: Ana Barrantes.

Dantza topaketa intimoa

Bien arteko topaketa, besarkada, bestea sentitzea, hitzik gabeko komunikazioa, denboraren sentimendua bien artean sortutako mundu batean murgilduta. Elkarren euskarri bat.

Zatiak erortzen hasten dira, beste batzuk eusten dute. Une hori ahaztu egiten da, eta desberdintasunak ateratzen dira argitara; kontrako poloak, hauskortasuna eta indarra; erortzen uztea eta kontrolerako nahia. Oreka eta ezegonkortasuna. Benetako giza izaera.

Together to get there, Lali Ayguadé eta Akira Yoshidaren kolaborazio berria da: Gizakí-rekin lortutako arrakastaren ondoren, “Butaca” saria jaso zuen eta Kritikaren Sarietan formatu ertaineko lan onenaren izendapena jaso zuen pieza; ondoren, bi artistak eszenatokia partekatzen ari dira berriro.

Kolaborazio berri hau Gezalara iritsiko da Europan zehar bira bizia egin ondoren, Alemanian, Belgikan, Finlandian edo Italian geldialdiak eginez; eta Amerikan, Costa Rican edo Mexikon.

Together to get there hitzik gabeko topaketa gisa aurkezten da. Elkarren euskarri bat, inoiz amaituko ez balitz bezala hedatzen eta gelditzen den denbora. Baina, era berean, ezberdintasunak, hauskortasuna, oreka eta ezegonkortasuna azaleratzen diren une hori ere bada. Azken batean, benetako giza izaerari buruzko hitzik gabeko kontakizuna da.

Akira Yoshida Peeping Tom, Lali Ayguadé Company, Yoann Bourgeois, Ere Sharks edo Physical Momentum konpainietako kide izan da, eta Luois Vuitton edo JOTT bezalako enpresentzat lan egin du.

Lali Ayguadé, bere aldetik, Danimarkan hasi zen lanean, Publik Eye konpainiarekin, Carmen Mehnerten laguntzarekin, Akram Khan Company eta Hofesh Shechter konpainiekin Londresen elkartu aurretik. Marcos Morau, Roberto Olivan, Hofesh Shechter, Young Jin Kim eta Baró d 'Evelekin ere lan egin du, besteak beste.

Bere konpainiarekin zortzi ikuskizun ekoitzi ditu; horien artean, Runa, 2023ko Max Sarietan garaile izan zena koreografia onenaren eta emakumezko interprete onenaren sariekin Ayguadérentzat berarentzat.

Koreografia eta emanaldia: Akira Yoshida, Lali Ayguadé. 

Argi-diseinua: Fermin Izko. 

Soinu-mundua: Dodi Beteille. 

Dramaturgia-laguntza: Jordi Oriol. 

Jantzien diseinua: Ferrán Casanova. 

Ekoizpen-laguntza: Fanny Cleyrat.

Informazio gehiago: Lali Ayguadé, Akira Yoshida

Erreka ondoan, bi gezur dantza garaikidea oinarri duen obra eszenikoa da. Fikzioa eta gezurra kontzeptu gisa uztartzen dira, horretarako kondairen unibertsoan barneraturik.

Kondaira da sormen prozesuaren abiapuntu eta kokalekua. Literatur genero epiko hau, pertsonaia fantastikoak eta naturaz gaindikoak dituena, eta maiz ezaugarri historikoak dituena, da obraren oinarria. Emanaldian, fikziozko elementuez gain, gizarteko errealitate zuzenetik hartutako elementuak daude, egungo narratibak edo 'egiak' fantasiazko istorioarekin kutsatu eta transformaturik. Lanak transformazio bidaia batean barneratzen gaitu.

Mari Zaunkaren azken sormen honek dantza, ahotsa eta testua uztartzen ditu.

Fitxa

• Ikuskizun mota: dantza garaikidea eta antzerki fisikoa
• Sormena eta interpretazioa: Nerea Gurrutxaga eta Oihana Vesga
• Musika: Luz González
• Jantziak: Valentina Azzati eta Lurdes Arruti
• Argiak: Andoni Mendizabal
• Argazkiak eta bideoa: Aitor Arruti
• Ekoizpena: Mari Zaunka Kultur Elkartea
• Kanpo begirada: Ainara Gurrutxaga, Maria Ibarretxe eta Marti Güell
• Babesa: Eusko Jaurlaritza, Gipuzkoako Dantzagunea eta Espacio La Turbo
• Iraupena: 50 minutu

Mari Zaunka Kultur Elkartea

Nerea Gurrutxaga eta Oihana Vesga dantzari eta sortzaileek osatzen duten kolektiboa da. 2018an ekin zioten elkarlanari, sormenari dagozkion hainbat ikuspegi eta desira partekatzen zituztelarik. Haien lehen lana, Leiho zikin, zeru garbi, Dantzaguneako 'Sortutakoak 15' dirulaguntza, Bilbaoeszena-ren 'Artisten Egoitza' beka eta NunArt Guinardó-ren 'Cesión de espacios' programaren babespean sortu zuten. 2020ko urrian BAD Bilbao Jaialdian estreinatu zen, eta ordutik Baratza Aretoan (Gasteiz), Tabakalera Labo XL (Donostia), PDF Pasaiako Dantza Festibala, Bilboko Berreginen Museoa, Billabona, Lasarte, Mendaro, Tolosa, Amorebieta eta Lezoko antzokietan aurkezteko aukera izan dute, besteak beste.

Mari Zaunkak bi adar nagusi ditu lan ildoari dagokionez. Batetik, lan koreografikoen garapena aurrera eramatea, kutsu propioa duten obrak eraikiaz. Mugimenduaren eta ahotsaren inguruko ikerketa eta kontzientzia soziala dira sormen prozesuen funtsa, dantza garaikidea beti ardatz nagusia izanik. Momentuan partekatzen dituzten ardura eta beharrei espazio bat ematea da helburu.

Bestetik, hezkuntza eta mediazioaren arloak garatzen ditu Mari Zaunkak. 2021ean Kultza Mediazioa elkartearekin elkarlanean, Saretuz proiektuaren parte izan ziren. Bertan, Gipuzkoako hainbat Emakumeen Etxetan dantza garaikidea eta gorputz adierazpen saioak egin ziren, norbanakoaren ahalduntzea garatu eta emakumeen arteko elkar partekatzea bultzatzeko.

Kolektiboak diziplina ezberdinetako sortzaileekin kolaboratzeko interes handia du, proiektu artistiko anitz eta berritzaileak garatzeko asmoz.

Gure koadrila xelebrea ikastetxera bueltatu da! 

Bertan, guztion bizitzaren parte izan diren egoera eta doinuen bidez, une ahaztezinak biziberrituko dituzte. Ikusleen eskutik ikasitakoa desikasten saiatuko dira, ikasketa prozesu berri bat umoretik eraikitzeko asmoz. 

Denak gelara, txirrinak jo du eta!

OHARRA: Eguraldi txarra eginez gero, Lezo Herri Eskolako patioan egingo da. 

2023ko Umore Azokako Epaimahaiak Aipamen Berezia ematen dio Harrobi Dantza Bertikala konpainia gazteari, “Geure(R)a” ikuskizunagatik, “zuzeneko musikaren, irudiaren eta dantzaren arteko fusio koordinatuagatik” eta “historian zehar emakumeen oroimena zalantzan jarri eta lekualdatzen duen hari poetikoagatik. Bere dramaturgiak emakumeen inguruko memoria zalantzan jartzen du, eta gaur egun plantea daitekeen galdera batekin amaitzen da: Nortzuk diren gaur egun sorginak? Eta nortzuk dira zapaltzen dituztenak”.

Geure(R)a naturaren, poesiaren, dantzaren eta bideo mapping-aren arteko elkarrizketa planteatzen duena. Juantxo Zeberioren musikak, Toti Martínez de Lezearen bertsoek eta Paco Gramajeren proiekzio animatuek aberastu egiten dute hiru dantzarik egindako koreografia esekia.

Antzina-antzinatik, emakumeak elkartu egiten ziren, ez bakarrik eguneroko lanak egiteko, baita beren arteko konpainiaz gozatzeko, ondo pasatzeko eta, aldi berean, beren ezagutzak eta esperientziak trukatzeko ere.

Errealitate hori baina, ez dute pertsona orok ondo ikusi, askatasun eta ezagutza hori mehatxutzat hartzen baitzuten beren status quorako. Horregatik, XVI. mendean, gure historiako gehiegikeria eta hilketa gordinenetako batzuk gertatu ziren, batez ere emakumeen kontra.

Zalantzarik gabe, gaur egun Europako eta munduko herrialde askotan gertatzen dena pentsamolde horren ondorioa da oraindik. Errespetuarekin, askatasunarekin eta tolerantziarekin talka egiten duen pentsamoldea.

Shine harreman anitzeko esplorazio bat da, askatasuna dei genezakeenaren mugen gainekoa.

Gorputzaren objetualizazioan, diskurtso espiritualean, epe laburreko ibilbidean eta inperfekzioaren edertasun naturalean zehar egiten den eguneroko bidaia sutsua eta ziklikoa. Aldaketa eta eraldaketan spoken wordean.

Esperientzia hori dantzaren kodeetan, spoken-word-ean, soinuan eta eszenaratze baten distiran oinarritzen da. Eszenaratze horretan, zazpi interpreteren gorputzek gizarte/linbo horren distirak eta irudipenak islatzen dituzte, eta gure nortasuna definitzen saiatzen gara.

Lasalak, Judith Argomanizek zuzendutako dantza garaikideko konpainiak, 10 urte bete ditu. Sortu zenetik hizkuntza propioa sortu du, oso fisikoa, non zehaztasunak eta teknikak distira egiten duten, dinamikoa, indartsua, egungo garaietara eguneratua, eta moda, zinema, argazkigintza eta diseinuko azken joerek eragina duten sorkuntzetan. Ibilbide bizi eta aberasgarria, hizkuntza koreografiko sendoa lortzeko aukera eman diona, bere lana nazioartean aintzatetsi duen konpainiaren zigilu eztabaidaezina.

• Ideia eta zuzendaritza artistikoa: Judith Argomaniz
• Koreografia: Judith Argomaniz dantzariekin elkarlanean
• Dramaturgia: Fernando Epelde, Judith Argomaniz, Puy Barral
• Interpreteak: Garazi Etxaburu, Leire Otamendi, Jone Amezaga, Seth Buckley, Ioar Labat, Puy Barral, Ángela Arrieta, Mikel Casal
• Ahotsa eta testua: Puy Barral
• Musika sorkuntza: Fernando Epelde
• Jantzien diseinua eta gauzatzea: Xabier Mujika
• Argien diseinua: Javier Ruíz de Alegría
• Eszenografia diseinua: Ikerne Gimenez
• Eszenografia ekoizpena: Alberto Huici
• Zuzendaritza teknikoa eta bira: Acrónica Producciones
• Argazkiak eta bideoa: Renata L. Etanowski
• Banaketa: Emilia Yagüe Producciones
• Komunikazioa: Nerea Kortabitarte

Rosas to dancek ibilbide historikoa egin nahi du maisu lanak diren eta dantza garaikidearen ondare kulturalaren oinarriak ezartzen dituzten pieza eszenikoetatik.

Denboran zehar egiten den trazu horri umorea eta azken urteotan LaRutan konpainiak propio bezala lantzen duen lengoaia koreografikoa eman nahi zaizkio.

Fitxa artistikoa

• Egileak: Maria Andres, Gabriel Ocina, Ibon Aguirre
• Koreografoak: Maria Andres, Denis Martinez y otros
• Zuzendaritza Eszenikoa: Maria Andres
• Antzezleak: Maria Andres, Denis Martinez
• Ekoizpena: LaRutan
• Testuen egokitzapena: Gabriel Ocina
• Soinu-espazioa: Ibon Aguirre
• Argiztapenaren diseinua: Emilio Cordero Checa
• Jantzien diseinua: Nahia Salaberria
• Ikus-entzunezko erregistroa eta argazkia: Renata Laszczak
• Beste kolaborazio batzuk: Loida Gómez, John Luhman, Matxalen Bibao, Unai Torre

Lasalak, Judith Argomanizek zuzentzen duen dantza garaikideko konpainiak, 10 urte betetzen ditu aurten. 2013an sortu zenetik, konpainia etengabeko araketan ari da hizkuntza fisiko bat eta egungo estetika bat sortzeko helburuz, taldearen kezkak islatzeko eta kezka horiei erantzuteko. Ibilbide betea eta aberasgarria, zeinari esker hizkuntza koreografiko sendoa lortu baitu, konpainiaren bereizgarria, ezbairik gabe.

Lasalaren bilakaera beraren obretan ikus daiteke. Ikuskizun honetan, piezarik enblematikoenez gozatuko dugu, bidaia bat izango baita ikus-entzuleentzat, hasieratik gaur egun arte.

Konpainiari bere lana aitortu zaio bai Euskadin eta bai Espainiako Estatuan, bai Europan eta bai Taiwanen edo Kanadan, esaterako, haraino iritsi baitira Lasala proiektu koreografikoaren uhinak.

Informazio gehiago: LASALA LASALA (lasala-lasala.com) 

Ondoren "Txalostean" izango dugu, eta dantzariekin eta zuzendariarekin hitz egiteko aukera izango dute ikusleek.

ZUEK ERLOJUAK DITUZUE, GUK DENBORA DUGU

Esaten denez, mendebaldean denbora zenbatu egiten da, neurtu, erosi, saldu, aurreikusi, antolatu; ondasun objektiboa da, gizakiagandik bereizia, hainbat gauza egiteko erabiltzen duguna, baina gehienetan falta egiten zaiguna. Afrikan berriz denbora bizi egiten da, eduki egiten da, egin egiten da; ondasun subjektiboa da, gizakiari zuzenki loturik doana, orainaldian bizitzen dena eta ia inoiz ez dena falta. Munduko punta batean edo bestean jaiotzearen patuak halabeharrez markatzen du aurrerantzean izango dugun denboraren ulermena, eta dena aldakorra den arren, nekez lortuko dugu lehen ikasgai hori ahaztea. Denbora modu askotara bizi daiteke, bai eta bere esklabu izatera iritxi ere; baina ukaezina dena, dantzak eskaintzen digun gaitasuna da, denbora orainaldi absolutu batetan bizitzeko ematen digun ahalmena, eta hau munduko edozein herrialdetan betetzen da.

“OTEMPODIZ” (DENBORAKDIO), Mozambique eta Euskal Herria bitartean bi norantzatan uztartzen den sorkuntza artistiko eta kultura-truke proiektu baten emaitza da. AECID, SORTUTAKOAK (Gipuzkoako Dantzagunearen egoitza artistikoa) eta ATLANTIKALDIA Errenteriako jaialdiaren laguntzarekin; proiektu honek, lanbide irtenbide bat eta nazioarteko dantza zirkuituetan murgildu ahal izateko lanabesak eskaini nahi dizkie Maputoko bi dantzariei.

Fitxa artistikoa:

• Berezko ideia, zuzendaritza eta koreografia: Asier Zabaleta
• Dantzariak: Fenias Nhumaio eta Deissane Machava
• Ekoizpena: Ertza Sorkuntza Artistikoa, S.L.